Tìm người kế tục

Ông Richard Boggis-Rolfe.

Một trong những mối quan tâm hàng đầu của lãnh đạo các doanh nghiệp là tìm người kế tục các chức vụ chủ chốt trong công ty. Nhân chuyến viếng thăm Việt Nam vào đầu tháng 5-2010, ông Richard Boggis-Rolfe, Tổng giám đốc Odgers Berndtson, một trong những hãng săn đầu người lớn nhất thế giới, đã chia sẻ một số kinh nghiệm của ông về đề tài này trước khoảng 50 lãnh đạo doanh nghiệp hàng đầu tại TPHCM.

Theo ông, người lãnh đạo phải lên kế hoạch tìm người kế tục (succession planning) sớm như một phần trong kế hoạch chiến lược nhằm xác lập các vấn đề và thử thách của riêng doanh nghiệp mình. Trong đó, quan trọng nhất là xác định đúng người vào đúng vị trí mình cần có vào đúng thời điểm, kể cả xác định sẽ bổ nhiệm người bên trong nội bộ doanh nghiệp hay phải tìm nguồn lực từ bên ngoài.

Trong một doanh nghiệp, các bộ phận bên dưới thường có xu hướng giấu đi các tài năng trong bộ phận của mình, một mặt vì lo cấp trên sẽ điều đi nơi khác, bên cạnh lề thói ganh tỵ thường có. Cho nên lãnh đạo doanh nghiệp phải xây dựng cho được một cơ chế phát hiện tài năng từ bên dưới. Và một khi đã phát hiện hay xác định người kế tục tương lai, phải làm sao cho người này biết được công ty kỳ vọng gì ở họ, họ sẽ phải “phấn đấu” như thế nào và ngược lại họ có thể kỳ vọng gì ở công ty. Làm được những việc đó, doanh nghiệp sẽ không lo mất người vì bị đối thủ chiêu dụ bằng lương cao hay chức vụ hấp dẫn.

Về dài hạn, người được nhắm vào những vị trí chủ chốt trong tương lai cần được rèn luyện trong nhiều môi trường khác nhau. Với doanh nghiệp có nhiều chi nhánh, nên cử họ công tác ở các chi nhánh để rèn luyện cho mình khả năng quyết định độc lập, hiểu được các đặc điểm văn hóa kinh doanh trên những địa bàn khác nhau, giải quyết được những thử thách đa dạng ở các bộ phận khác nhau. Ông Richard Boggis-Rolfe gọi đây là những chức vụ đòi hỏi sự quyết đoán trong hành xử hàng ngày.

Thông thường doanh nghiệp chỉ chú trọng đến thương hiệu công ty nhưng trong công tác nhân sự, cái cần được xây dựng là “thương hiệu chỗ làm”. Một doanh nghiệp được đánh giá là nơi làm việc tốt, nơi tài năng được phát huy, sự sáng tạo cá nhân được coi trọng thì không lo gì không giữ chân được người tài cho những vị trí doanh nghiệp cần trong tương lai. Vì thế vai trò của lãnh đạo doanh nghiệp là giúp cấp dưới thành công chứ không phải chăm chăm tìm lỗi sai của họ để chê trách hay la mắng.

Ông Boggis-Rolfe cũng cho rằng giả sử công ty đang chuẩn bị một nhân sự cho một vị trí quan trọng nhưng người này bỏ đi làm cho nơi khác thì cũng không nên xem đó là thất bại. Dù sao, cộng đồng doanh nghiệp cũng biết rằng công ty đã thành công trong việc đào tạo nhân lực đến nỗi đối thủ phải tìm cách chiêu mộ - chứng tỏ lãnh đạo doanh nghiệp đang làm tốt chuyện kế tục.

Xác định đúng nhu cầu, hiểu rõ những con người đang có, truyền đạt cho họ hiểu đường hướng tương lai và rèn luyện họ - đó là những bước cơ bản của công tác “tìm người kế tục” ở doanh nghiệp.